Aile ve Gençlik Çalıştayı Serencamı
Cihannüma Derneği, toplumsal sorunlara medeniyet zaviyesinden çözümler sunmak amacıyla 2021 yılında yeni bir yapılanmaya gitmiştir. Bu doğrultuda akademik çalışmalar yapmak amacıyla sosyal, ekonomik ve teknolojik sorunlara yönelik atölyeler kurulmuş ve her bir atölye kendi içinde de belirlenen alt konulara uygun olarak çalışmalara başlamıştır. Günümüzün işsizlik, göçmenler, yoksulluk gibi en önemli sosyal sorunlarından biri olan aile ve gençlik ile alakalı çalışmalar yapmak amacıyla Şenel Kızılca’nın başkanlığında Aile ve Gençlik Atölyesi kuruldu.
Aile ve Gençlik Atölyesi altında Aile, Gençlik ve Kuşak Çatışması, 15 Temmuz Sonrası Gençliğin STK’lara Bakışı, ve Gençlik ve Teknoloji Bağımlılığı başlıkları ile alt çalışma grupları oluşturuldu. Bu grupların her birine, araştırma ve yazım sürecine gönüllü olarak akademisyen, uzman ve politika yapıcılardan oluşan 12-15 arasında katılımcı destek vermiştir. Şahsımın mesul olduğu Gençlik ve Teknoloji Bağımlılığı konusunda çalışan grup 15 katılımcı ile çalışmalara 2022 yılı Ocak ayı itibariyle başladı. Grup içerisinde destek veren arkadaşlarımızla yapmış olduğumuz literatür araştırmalarımız neticesinde dijital teknoloji kullanımının okul çağında önemli oranda arttığı ve bunun bağımlılığa doğru giden bir risk taşıdığını tespit ettik. Dolayısıyla, lise çağındaki öğrencilerimizle aile, arkadaş, rekreasyonel faaliyetleri (sosyal, kültürel, f iziksel, eğitimsel, gönüllü ve dini faaliyetler), iyi oluş halleri ve akıllı telefon bağımlılıklarını kapsayan bir nicel çalışma modeli dizayn edildi. Bu araştırmayı Türkiye’nin farklı liselerinde yapabilmek amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı’ndan gerekli yasal izinler alındı. İki aylık araştırma sürecinden ve elde edilen verilerin işlenmesinden sonra ilk bulgular değerlendirildi. Nihayetinde ailenin ve rekreasyonel faaliyetlerin gençlerin iyi oluş hallerini ve akıllı telefon bağımlılığı risklerini azalttığı tespit edilmiştir. Ancak, arkadaşın ise akıllı telefon bağımlılığı riskini artırdığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla ailenin, arkadaşların ve yapılan rekreasyonel faaliyetlerin teknoloji bağımlığında önemli aktörler ve unsurlar oldukları anlaşılmıştır.
Cihannüma’nın yönetiminin yapmış olduğu farklı istişarelerde aile ve gençlik kaynaklı sorunların yaygın ve sosyal problemleri tetikleyici olduğu kanaati hâsıl olunca şahsımın Aile ve Gençlik Çalıştayı’nın Kayseri’de yapılması sorumluluğunu almamla ilgili teklifi kabul ettim. Bu amaçla hızla hem akademik çalışmaların hazırlığını yapacak hem de Kayseri’de bizleri destekleyecek olan Cihannüma Kayseri yönetiminden beklentilerimizi belirleyecek bir Aile ve Gençlik Çalıştayı koordinasyon kurulunu kurduk. Bu kurul ile her hafta toplantılar yaptık. Özellikle Kayseri ile koordinasyonun aksamadan sağlanması amacıyla Kayseri Cihannüma yönetiminden arkadaşlarımız haftalık toplantılarımıza düzenli olarak katıldılar. Zaman zaman karşılaşılan sorunları daha çok istişarelerle ve ortak aklı devreye sokarak çözebildik. Dolayısıyla Kayseri Cihannüma’nın, imkanların el verdiği, olabilecek en iyi yerel desteği sağladıklarına şahid olduk. Bu anlamda, Kayseri Valiliği, Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Talas Belediyesi, Kayseri Üniversitesi ve Erciyes Üniversitesi’nin Aile ve Gençlik Çalıştayı’mıza verdikleri destekler bizlerin motivasyonunu daha da artırmış oldu.
Çalıştaya katkı verebilecek katılımcılar, komisyonda bulunan her bir arkadaşımızın ve tanıdık olan akademisyen ve uzmanların referansları iletişim kurularak davet edildiler. Ancak, katılımcıların farklı bakış açılarına sahip olmaları amacıyla akademisyenlerden, politika yapıcılardan, kamu ve özel sektörde çalışan uzmanlardan ve STK temsilcilerinden oluşmasına özen gösterdik. Davet edileceklerin, daha önceden yoğun istişareler neticesinde tespit ettiğimiz sekiz faklı konudan hangisinde destek verecekleri belirlendi ve her biri ile tek tek görüşülerek konu ve katılım hakkındaki teyitleri sağlanmış oldu. Çalıştayın afiş, kırtasiye gibi ihtiyaçları ve de yolculuk, konaklama, toplantı mekânları ve diğer ihtiyaçlar için gerekli hazırlıklar ve destekler Cihannüma Kayseri yöneticilerinin temin ettikleri resmi sponsorlar tarafından gerçekleştirildi. Çalıştay öncesi yapılan toplantılar sayesinde çalıştay gününde süre verimli kullanılmış ve bu sayede programa Kayseri’nin tarihi mekanlarının ve müzelerinin gezilmesi dahil edilmiştir.
Çalıştayın daha verimli olması için online teknolojilerin sunduğu tüm imkanlar kullanıldı. Bu amaçla tüm içeriklerin eş zamanlı olarak güncellenebildiği bir online doküman yazılımı ve grupların daha verimli çalışmaları için online ortamda katılımcıların kendi aralarında çalışabilecekleri gruplar oluşturuldu. Bu amaçla tüm katılımcıların olduğu genel bir grup, masaların katılımcılarının olduğu her bir masa için ayrı bir grup ve masa başkanlarının olduğu bir grup kurularak çalıştay öncesinde çalıştay esnasında bilgi akışı hızla gerçekleştirilmiştir. Bu ortamlarda çalıştay oturumlarının daha verimli geçmesi amacıyla masa başkanları hocalarımızla bir toplantı gerçekleştirdik. Sonrasında masa başkanları hocalarımız hem alt başlıklar ve hem de çalıştay günü yazılacak raporların içerikleri için kendi masalarında olan katılımcılarla bir çevrimiçi toplantı gerçekleştirdiler. Çalıştayın olacağı Cumartesi günü zamanımız sınırlı olduğundan katılımcıların çalıştaya gelmeden evvel konularına hazırlık yapmalarını ve özellikle kullanılan verilerin güncel, kanıta dayalı ve atıf verilerek yazılması talep edildi. Yazılacak raporların aşağıdaki başlıkların altına uygun olacak şekilde ifade edilmesinin raporlama sürecini kolaylaştıracağı istişarelerle belirlendi.
- Durum Tespiti
- Çözüm Önerileri ve Eylem Planları
- Gelecek Projeksiyonları
Aile ve Gençlik Çalıştayı ile Kayseri’de aile ve gençlik konusuna ilgi duyan mütefekkirlerin ve halkın ilgisini çekmek amacıyla bir panelin faydalı olacağını düşündük. Böyle yaparak sadece akademik dünyanın ilgisini çeken çalıştayların, öncesinde yapılan panel ile de mütefekkirlerin ve halkın da ilgisini çekmesini sağlamış olduk. Bu bakışla panelli çalıştayların, bilginin ve farkındalığın tabana yayılacağı ve daha faydalı olabileceği anlaşılmış oldu. Bu amaçla, Prof. Dr Nevzat TARHAN (Değişen Dünya’da Gençlik), Prof. Dr. Saffet KÖSE (Modernite ve Aile), Dr. Şöhret KARADUMAN (Aile, Ahlak ve Değerlerin İfsadı) ve Prof. Dr. Orhan KOÇAK’ın (Liselerde Teknoloji Bağımlılığı) aile, cinsellik ve teknoloji bağımlılığı gibi günümüzün önemli konularında konuşmaları sağlandı. Cihannüma Kayseri teşkilatının yapmış olduğu tanıtımlar sayesinde 800 kişilik salonun tamamının dolduğu ve panele ilginin oldukça fazla olduğu anlaşıldı.
Çalıştay 4 Kasım Cuma günü Cuma namazından sonra açılış, panel ve 5 Kasım Cumartesi ise çalıştay oturumları paralel olarak gerçekleştirilmiştir. Kayseri Üniversitesi’nde düzenlenen çalıştayda, alanında uzman katılımcılarla oluşturduğumuz masalarda aile ve gençlik alanında yaşadığımız sorunlar, tespitler ve beklentiler konuşuldu ve çözüm önerileri ortaya konuldu. Bu kapsamda aile ve gençlik konusu “Bağımlılık, Dini ve Manevi Değerler, Sosyal Politikalar, İstihdam-Kariyer, Evlilik, Aile İçi İletişim, Kuşak Çatışması, Gençlik ve Cinsiyet Sorunları vb.” temalar çerçevesinde değerlendirildi. Kısa bir süre içerisinde bu çıktılar bir rapor haline getirilerek ilgili kamu-özel politika yapıcılara ve paydaşlara sunulacaktır. Toplam 143 akademisyen, politika yapıcı, uzman ve STK temsilcilerinin katıldığı ikinci gün çalıştay oturumlarında aşağıdaki sekiz farklı masa ve başkanları diğer katılımcılarla birlikte hazır bulunmuşlardır.
- Masa 1) Aile, Gençlik Alkol ve madde bağımlılığı – Doç.Dr. Zeki KARATAŞ
- Masa 2) Aile, Gençlik Teknoloji bağımlılığı – Dr. Vehbi BAYHAN
- Masa 3) Aile, Gençlik ve Maneviyat – Dr. Asım YAPICI
- Masa 4) Gençlere Yönelik Politikalar, Mesleki Eğitim ve Kariyer & Prof.Dr. Zeki PARLAK
- Masa 5) Aile, Gençlik ve Evlilik – Mustafa ATAK
- Masa 6) Aile içi sorunlar, iletişim ve kuşak çatışması – Prof.Dr. İsmail BARIŞ – Prof. Dr Yusuf Genç
- Masa 7) 15 Temmuz Sonrası Gençler ve Ailelerin Değişen STK Algısı – Prof. Dr. Ahmet KOYUNCU
- Masa 8) Aile gençlik ve cinsiyet sorunları – Öğr. Üyesi Yıldıray SİPAHİ
Çalıştay hazırlıkları boyunca, Hz Mevlana’nın pergel metaforunda olduğu gibi, bir yanda çağımızın gerektirdiği teknolojik ve yönetişim (istişare) imkanlarını kullandık, diğer taraftan da medeniyet bakışımızın gereklerini dikkate alarak hem panel hem de çalıştay içeriklerini oluşturmaya gayret ettik. Geleneğimize ve ait olduğumuz medeniyet tasavvurumuza katkıların olacağı niyeti ve idraki ile hareket etmeye çalıştık. İstişareden hiç ayrılmadan acaba insanlığa yeni bir düşünce sunabilir miyiz düşüncesiyle gayret ettik. Bu bakış açısı ile günümüz sosyal sorunlarına çözümler üretilmeye gayret adildi. Allah’a şükürler olsun, çalıştayımız beklediğimizin de fevkinde bir memnuniyetle tamamlanmış oldu.
Çalıştayın gerçekleşmesinde yanımızda olan en başta Cihannüma Genel Başkanı Rıza Yorulmaz’a, atölyelerden sorumlu Şenel Kızılca’ya, Cihannüma Ar-Ge Başkanı Doç Dr. Ebubekir Ceylan’a, tecrübesiyle her an yanımızda olan Prof. Dr. Vatan Karakaya’ya ve Tahsin Hazırbulan’a, Cihannüma Kayseri Başkanı Fevzi Konaç ve çalışma arkadaşlarına ve ayrıca benimle birlikte özellikle akademik süreçleri yöneten çalıştay düzenleme kuruluna şükranlarımı sunuyorum. Gayret bizden, tevfik Allah’tan.